Τον Φέρμορ, τον ξέρουμε στην Ελλάδα από τα βιβλία του και από την περιπετειώδη απαγωγή του Γερμανού διοικητή της Κρήτης, στρατηγού Χάινριχ Κράιπε, στην κατοχή.
Ανατριχιάζει κανείς διαβάζοντας το βιβλίο του
η Μάνη και δεν διστάζει να ανακηρύξει μια περιγραφή από την αρχή του βιβλίου σε μια από τις συγκινητικότερες σκηνές της παγκόσμιας ταξιδιωτικής λογοτεχνίας, είναι η σκηνή που ο Λη-Φέρμορ με τη γυναίκα του και ένα φίλο έχουν φθάσει την δεκαετία του 50 στην Καρδαμύλη, είναι κατακαλόκαιρο, ανήμερα κάποιας γιορτής, θέλουν να ξαποστάσουν και να φάνε, κάθονται σ’ ένα τραπεζάκι μπροστά στη θάλασσα, αλλά οι πλάκες τους τσουρουφλίζουν τα πόδια κι έτσι σηκώνονται, παίρνουν μαζί το τραπεζάκι και μπαίνουν στη θάλασσα, το στήνουν μέσα στο νερό και κάθονται γύρω-γύρω κι είναι από τη μέση και κάτω μέσα στη θάλασσα. Εκεί τους ψάχνει ο ταβερνιάρης με τρεις ψητούς κέφαλους, μα οι Άγγλοι ξένοι δεν είναι στη θέση τους, τους εντοπίζει στη θάλασσα, δεν τα χάνει, μπαίνει κι αυτός στο νερό, σαν μπάτλερ ευγενών τους ανακοινώνει πως ήρθε η ώρα για το γεύμα και αραδιάζει τα ψάρια στο τραπέζι με την σκηνή να ολοκληρώνεται με κάτι βαρκάκια που πλησιάζουν και τους ψαράδες με τα μαντολίνα που τραγουδούν ρεμπέτικα γύρω από τους πλωτούς ξένους συνδαιτυμόνες.
Ποιος δεν θα μελαγχολούσε στο σημείο αυτό, ποιος δεν θα ομολογούσε ότι αυτός είναι ο χαμένος παράδεισος, ένας παράδεισος όπου νιώθεις πως θα μπορούσες να ζήσεις απέριττα και έντιμα;
Διαβάζοντας αυτή τη σκηνή σου έρχεται να βάλεις τα κλάματα γιατί καταλαβαίνεις ότι αυτό που έχει χαθεί στην σύγχρονη Ελλάδα είναι κάτι πολύ περισσότερο από μερικά δισεκατομμύρια ευρώ, « Αυτό που χάθηκε είναι ένας κόσμος αλαργινός και μυθικός, όπου στα καπηλειά οι άνθρωποι τραγουδούσαν ακόμα μαζί και καλοδέχονταν τους ξένους.»
Το βιβλίο του Λη-Φέρμορ για τη Μάνη μας ξανάφερε στη μνήμη το μεγάλο ιδανικό του ανθρώπου « ένα ιδεατό παράδεισο όπου θα μπορούσε να ζήσει κανείς με αξιοπρέπεια μέσα σε μια πρωτόγνωρη λιτότητα ».
Να μας θυμίσει αλλοτινές εποχές, όταν στην πανέμορφη παραλία μας, μια μοναχική ψαροταβέρνα που την έλεγαν ας πούμε « Ο ΒΑΣΙΛΙΑΣ », μοσχομύριζε το μαριδάκι, το ουζάκι με το φρέσκο χταπόδι, και τα κυδώνια ..!
Αλλοτινές μου εποχές , Αλλοτινά μου χρόνια.
1 σχολια:
Ο Όμηρος στον Ψηλορείτη.
Μπορεί να φανταστεί κανείς έναν Γερμανό στρατηγό που έχει συλληφθεί όμηρος και τον Βρετανό απαγωγέα του να απαγγέλλουν μαζί αρχαίους ελληνικούς στίχους;
Αυτό ακριβώς συνέβη στην Κρήτη το 1944. Μια γερμανική μαρτυρία.
Η ιστορία της απαγωγής του Γερμανού διοικητή της Κρήτης, στρατηγού Χάινριχ Κράιπε, από Βρετανούς στρατιώτες και Κρητικούς τον καιρό της κατοχής είναι γνωστή. Ακόμα και στις λεπτομέρειές της.
Από τους βασικούς πρωταγωνιστές ήταν ο φιλέλληνας ταξιδιωτικός συγγραφέας Πάτρικ Λι Φέρμορ που πέθανε πρόσφατα πλήρης ημερών.
Μια τέτοια λεπτομέρεια διηγείται ο ίδιος ο Λι Φέρμορ εν παρόδω στο βιβλίο του Η εποχή της δωρεάς. Ένα πρωί, απαγωγείς και όμηρος ξυπνούν στα βουνά, είναι μια καταπληκτική χαραυγή με θέα τις κορφές του Ψηλορείτη και ο στρατηγός Κράιπε που είχε κλασική παιδεία αρχίζει να απαγγέλλει στα λατινικά την ωδή εκείνη που είχε γράψει ο Οράτιος για το φίλο του Θαλίαρχο, έναν ύμνο στο χιονισμένο βουνό Soracte, το σημερινό Monte Soratte, έξω από τη Ρώμη που είναι σκεπασμένο από τα χιόνια.
Και ο Λι Φέρμορ που είχε επίσης κλασική παιδεία του παίρνει το λόγο και συνεχίζει στα λατινικά τη στροφή, για τα δέντρα που τρίζουν από το βάρος του χιονιού και τα παγωμένα ποτάμια. Και ανάμεσα στον απαγωγέα και τον όμηρο αποκαθίσταται έτσι ένας είδος σεβασμού πάνω στη βάση μιας κοινής παράδοσης, μέχρι να φθάσουν στην ακτή και ο στρατηγός Κράιπε να παραδοθεί προς μεταφορά στην Αίγυπτο.
κι ένας ανατριχιαστικός συμβολισμός
Αυτή είναι η συνέχεια των όσων θέλησε να γράψει ο Λι Φέρμορ για την απαγγελία του Ορατίου. Η λατινική ωδή ήταν η αρχή, μετά πέρασαν στον Όμηρο. Και υποθέτουμε ότι ο Κρητικός αντάρτης που ήταν μαζί τους στο τέλος της επίπονης πορείας, μάλλον δεν θα αντελήφθη καν τα αρχαία ελληνικά ή εν πάση περιπτώσει δεν θα απήγγελλε κι αυτός Όμηρο, και όχι μόνο επειδή δεν του ήταν οικεία η ερασμιακή προφορά του Βρετανού και του Γερμανού. Η ελληνική συνέχεια της λεπτομέρειας του Ορατίου κατά την απαγωγή του στρατηγού Κράιπε έχει κάτι το ανατριχιαστικό, αν την εκλάβει κανείς συμβολικά. Ο Γερμανός κατακτητής και ο Βρετανός προασπιστής της σύγχρονης Ελλάδας συνεννοούνται σε ένα υψηλότερο επίπεδο, επειδή αισθάνονται την ελληνική αρχαιότητα ως κοινή κληρονομιά.
Ο Νεοέλληνας που είναι παρών παραμένει μέχρι τέλους βωβό πρόσωπο.
Post a Comment